صندوق‌های سرمایه‌گذاری به عنوان یکی از ابزارهای محبوب برای سرمایه‌گذاری غیرمستقیم، نقش مهمی در بازارهای مالی دارند. سرمایه‌گذاران معمولاً به دنبال کسب بازدهی مناسب، امنیت سرمایه و امکان نقد شوندگی سریع دارایی‌های خود هستند. یکی از مفاهیمی که در این زمینه مطرح می‌شود، ضامن نقدشوندگی است که وظیفه دارد نقدشوندگی سرمایه‌گذاری را تضمین کند. اما این مفهوم دقیقاً چیست و چه مزایا و معایبی دارد؟ در ادامه به بررسی نقش ضامن نقدشوندگی در صندوق‌های سرمایه‌گذاری و نحوه عملکرد آن می‌پردازیم.

صندوق سرمایه‌گذاری چیست؟

صندوق‌های سرمایه‌گذاری به افراد این امکان را می‌دهد که بدون نیاز به دانش تخصصی یا مدیریت مستقیم، در دارایی‌های مختلف سرمایه‌گذاری کنند. این صندوق‌ها تحت مدیریت حرفه‌ای کارشناسان مالی قرار دارند و دارایی‌های آن‌ها بر اساس نوع صندوق می‌تواند شامل سهام، اوراق بدهی، سپرده‌های بانکی و سایر ابزارهای مالی باشد.
ویژگی مهم صندوق‌های سرمایه‌گذاری این است که هر فرد، متناسب با میزان ریسک‌پذیری خود می‌تواند صندوق مناسب را انتخاب کند. برخی از صندوق‌ها ریسک پایین و سود ثابت دارند، در حالی که برخی دیگر با ریسک بالاتر، امکان کسب سود بیشتری را فراهم می‌کنند.

مفهوم ضامن نقدشوندگی

نقدشوندگی (Liquidity) به قابلیت تبدیل سریع دارایی به پول نقد بدون کاهش قابل‌توجه در قیمت آن گفته می‌شود. ضامن نقدشوندگی نهادی با اعتبار حقوقی است که می‌تواند بانک، مؤسسه مالی یا سایر نهادهای معتبر باشد. نقش اصلی آن تامین و تضمین نقدینگی صندوق برای اطمینان از امکان برداشت وجوه سرمایه‌گذاران در هر زمان است. سرمایه‌گذاران برای اطمینان از وجود ضامن نقدشوندگی در یک صندوق، باید اساسنامه و امیدنامه آن را در سایت صندوق مطالعه کنند. این اطلاعات به آن‌ها کمک می‌کند تا تصمیمات آگاهانه‌تری بگیرند و از امنیت سرمایه‌گذاری خود مطمئن شوند.

اهمیت وجود ضامن نقدشوندگی

نقدشوندگی یکی از اصلی‌ترین دغدغه‌های سرمایه‌گذاران در صندوق‌های سرمایه‌گذاری است. زیرا افراد انتظار دارند در هر زمان بتوانند دارایی خود را به وجه نقد تبدیل کنند. وجود ضامن نقدشوندگی این اطمینان را ایجاد می‌کند که حتی در شرایط بحرانی بازار یا فشار فروش بالا، صندوق توانایی پرداخت مطالبات سرمایه‌گذاران را دارد.
این ضمانت، علاوه بر افزایش اعتماد سرمایه‌گذاران، به ثبات بازار و کاهش نوسانات قیمتی کمک می‌کند. همچنین، صندوق‌هایی که از این مزیت برخوردارند، می‌توانند با انعطاف‌پذیری بیشتری استراتژی‌های سرمایه‌گذاری خود را اجرا کنند، زیرا ریسک نقدشوندگی کمتری دارند. در نتیجه، وجود ضامن نقد شوندگی به امنیت سرمایه‌گذاری، حفظ پایداری صندوق و اطمینان خاطر سرمایه‌گذاران کمک می‌کند.

تفاوت ضامن نقدشوندگی و قابلیت نقدشوندگی

ضامن نقدشوندگی و قابلیت نقدشوندگی دو مفهوم مجزا اما مرتبط در سرمایه‌گذاری هستند که نباید با یکدیگر اشتباه گرفته شوند.
ضامن نقدشوندگی یک نهاد مالی است که متعهد می‌شود در صورت کمبود نقدینگی صندوق، پرداخت‌ وجوه سرمایه‌گذاران را تضمین کند. این نهاد نقش حمایتی دارد و در مواقع ضروری برای حفظ نقدشوندگی صندوق مداخله می‌کند.
در مقابل، قابلیت نقدشوندگی به ویژگی کلی دارایی‌ها و بازار اشاره دارد که بیانگر سرعت و هزینه تبدیل یک دارایی به پول نقد است. به عبارت دیگر، قابلیت نقدشوندگی به شرایط بازار و ویژگی‌های خود دارایی بستگی دارد، در حالی که ضمانت نقدشوندگی به توافق و تعهد بین صندوق و ضامن مربوط می‌شود. در نتیجه، یک صندوق می‌تواند قابلیت نقدشوندگی بالایی داشته باشد اما فاقد ضامن نقد شوندگی باشد.

آیا تمامی صندوق‌های سرمایه‌گذاری نیاز به ضامن دارند؟

خیر، داشتن ضامن نقد شوندگی برای همه صندوق‌ها ضروری نیست. در گذشته، اکثر صندوق‌ها دارای ضامن بودند، اما امروزه برخی از آن‌ها به دلیل نقدشوندگی بالای دارایی‌هایشان، بدون ضامن فعالیت می‌کنند. در مقابل، برخی صندوق‌ها برای کاهش ریسک خروج سرمایه‌گذاران و اطمینان از پرداخت نقدینگی، رکن ضامن را به کار می‌گیرند. برای مثال در صندوق‌های جسورانه که در استارتاپ‌ها و شرکت‌های نوپا سرمایه‌گذاری می‌کنند، ریسک نقدشوندگی بالاتر است. وجود ضامن در این صندوق‌ها می‌تواند نگرانی سرمایه‌گذاران را کاهش داده و اعتماد بیشتری برای سرمایه‌گذاری ایجاد کند.